Publication > CONTEMPORARY ART ISSUE
'Can't Stop The Gods From Engineering', Barbé, Gent, 25.05.24 - 30.06.24 © Shivadas
Thomas Decuypere,‘Can't Stop The Gods From Engineering’,
BARBÉ gallery, Ghent, 25.05.2024 - 30.06.2024
BARBÉ gallery, Ghent, 25.05.2024 - 30.06.2024
(NL) De eerste keer dat ik met een minutieus geschilderd werk van Thomas Decuypere (°2000, Kortrijk) kennis maakte, was toen ik in een flits tijdens het langswandelen in het atelier schilderkunst van Sint-Lucas in Gent, een geschilderd zelfportret zag met lichtblauw mondmasker, waarin de kunstenaar in een klassiek driekwartprofiel de toeschouwer met angstige ogen aankeek. Of was de angst die ik in de priemende blik die zo nadrukkelijk boven het mondmasker uitstak vooral een projectie van mijn eigen gevoelens?
Ik, die al mentaal in zo’n belabberde staat was toen in maart 2020 de coronapandemie ook in België losbrak en het hele coronatijdperk lang bang was? Niet alleen om zelf corona te krijgen, in een kliniek aan een zuurstofmasker voor mijn leven te moeten vechten of om als notoir luchtwegenlijder long-covid te krijgen, maar vooral ook om mentaal overeind te blijven, toen alle normale omgangsvormen wettelijk aan banden werden gelegd?
Ik weet het dus niet zeker of de blik in dit zelfportret met mondmasker van Thomas Decuypere, ook de angst verbeeldt die ik koppel aan het coronatijdperk, want er zijn ook zoveel grappige elementen in het werk die dat thema juist met een zekere lichtheid behandelen door verwijzingen in titel ‘Level 3’ en in het beeld naar de iconografie van de gamecultuur, waardoor het bijna lijkt of de kunstenaar met zijn lange, slingerende slangenhals die uit de Mario Bros schouw komt en het computerwolkje, hij wel, in tegenstelling tot mijzelf, het hele set aan nieuwe gedragsregels uit het coronatijdperk op wist te vatten als een spel. Gewoon met nieuwe spelregels waarin je je zelf moest uitdagen om een zo hoog mogelijk niveau te bereiken.
Wat er ook van aan is ‘Level 3’ (2021) van de jonge schilder Thomas Decuypere had een beeld gemaakt dat op mijn netvlies was blijven plakken en op zijn minst ook al iconografisch die historisch korte, maar sociaal ingrijpende periode van het coronatijdperk in de schilderkunst had vastgelegd, door iets wat toen in 2021 in het straat- en mediabeeld alom tegenwoordig was – het mondmasker – vast te leggen en nu al weer tot de analen van de geschiedenis behoort, nu we elkaar opnieuw niet alleen in de ogen kunnen kijken, maar ook opnieuw aan de stem een mond kunnen verbinden en alle andere onderdelen van onze lichaamstaal, die indirect zoveel kleur, betekenis en zin geven aan de ontmoetingen met de ander.
En het moet gezegd: ik was slecht voorbereid, doordat filosofisch gezien al door de kritische ogen van de Nederlandse landschapsfilosoof Ton Lemaire naar de evolutie van de voorstelling van het landschap keek, waarin de angst om onze ruimte die in ‘een technotoop’ aan het veranderen was, plots in corona die dystopie van een volledige gedigitaliseerde sociale omgang met mens en ruimte bewaarheid leek te worden.
Maar het is juist in dat verschil in mens- en wereldbeeld tussen Thomas Decuypere en mij, dat voor mij de aantrekkingskracht van zijn kunst ligt en de vernieuwing van het oude genre van de landschapsschilderkunst.
Thomas is opgegroeid met de Gameboy console in zijn handen en de bijzonder goede herinneringen die hij bijvoorbeeld koestert aan de vakanties met de caravan in Spanje waarin hij samen met zijn vader Mario Bros speelde, terwijl buiten de zon scheen.
Computerspelletjes waren bij mij thuis in een op musea en boeken ingesteld, maar wel TV-kijkend gezin in de jaren 80 uit den boze en meer ervaring dan op de speelplaats eens pac-man of king-kong te mogen spelen op een toestel van vriendjes zat er niet in, maar daardoor is de primitieve computericonografie die zo prominent deel uitmaakt van het werk van Thomas Decuypere, mij toch niet helemaal vreemd.
De rudimentaire ruimtes waarin pac-man of king-kong zich afspeelden, verschillen uiteindelijk niet zoveel van de meer gesofisticeerde geanimeerde landschappen van de 21ste gamecultuur, waarin de fantasiewereld van monstertjes en spoken opduiken uit schouwen en een groep bakstenen in de geanimeerde wereld van een tekenfilmheld als Mario Bros – een loodgieter omgeturnd tot held – in beeld verschijnen.
Het zijn die iconografische elementen die Thomas Decuypere in zijn 21ste eeuwse versie van het landschap integreert, zoals in één van zijn voorlopig laatste schilderijen ‘Helios in the sky’ (2024) waarin het landschap er bijna uit lijkt te zien zoals op een schilderij van de Vlaamse primitieven, maar door het kwade zonnetje in de lucht, de schoorstenen tussen de alleenstaande bomen en vooral ook het driedimensionale bakstenen kader met graffiti rond dat landschap duidelijk maken dat we ons met de beide voeten in het huidige tijdperk bevinden.
Het nauwgezet realisme van Thomas Decuypere staat in zijn verbeelding van het landschap uiteindelijk niet zo ver af van de manier waarop die Vlaamse primitieven ooit dat landschap op die vernieuwende, ogenschijnlijk realistische manier hebben afgebeeld, als je bedenkt dat het over ‘samengesteld en myhthologische, of liever: bijbelse’ landschappen gaat, zoals het hemelse Jeruzalem.
Thomas vervangt de oude christelijke iconografie door een hedendaagse game-variant en grijpt ook terug naar de oude, Griekse mythes, die deze notoire niet-lezer, toch dankzij een boek van Stephen Fry over die Griekse mythes op het spoor gekomen is, omdat hij door de verveling tijdens corona toch eens het interactieve plastic voor de letters op papier had ingeruild.
De twee handen van deze schilder hielden liever een gameboy of een nintendo switch dan een boek vast, maar hebben duidelijk zijn culturele verbeelding even sterk geïnspireerd dan het gebonden papier van vroeger en wordt ook gesymboliseerd in een prachtig groen schilderij met zijn opengesperde handen, waar deze keer niet de stigmata van Christus te zien zijn, maar er een bliksemschicht doorloopt, tegen de achtergrond van een groen dambord met alleenstaande computerbomen en struiken.
Zelf heb ik ooit in één van mijn lessenreeksen aan de hand van het werk van Samuel Vanderveken verwoord hoe een jonge generatie kunstenaar zich door de zogezegde lagere kunstvormen als graffiti en comics lieten inspireren om de schilderkunst nieuw leven in te blazen en je ziet hoe bij die volgende generatie het al geen obstakel meer vormt om die hoge en lage cultuur conflictloos in elkaar te laten opgaan. Samuel Vanderveken kreeg tijdens zijn opleiding schilderkunst aan Sint-Lucas in Gent nog te horen dat hij die populaire iconografie beter achterwege zou laten om als schilder serieus genomen te worden, nu is de generatie na Kasper Bosmans, Nel Aerts en Nadia Naveau helemaal bevrijd van dat soort reflexen.
Want als er nu 1 ding is dat Thomas Decuypere zo vlot doet in zijn eerste solotentoonstelling als bijna afgestudeerde schilder aan Sint-Lucas in Gent, dan is het wel het combineren van die Griekse mythologie met de populaire beeldcultuur van de gamewereld.
Het spiegelend schild van Perseus waarmee hij Medusa wist te verslaan is hier in handen van Thomas Decuypere tegen in een zo sterk verzilverde versie op doek gebracht, zodat het echt als een spiegel werkt vermengd met de gestilleerde wolk waarnaar hij als kind in een behangpapieren versie van Toy Story zo vaak gekeken heeft. Een iconisch gamewolkje dat ook in een Magrittiaanse diptiek terugkeert waarin het de ene keer als vlak het zicht op het landschap verbergt, de andere keer als silhouet een kader biedt om naar dat nieuwe vensterlandschap te kijken.
Het belangrijke aan mythes en aan de schilderkunst van Decuypere is de morele ambiguïteit van de werken die aan de bloeddorst van het tribunaal van de publieke opinie en de nieuwe digitale schandpaal kunnen gelinkt worden, maar er niet mee samen vallen, zoals in het werk ‘Poseidon the rapist’ waarin de kunstenaar zichzelf als model gebruikt om het verhaal van de Griekse zeegod die Medusa verkracht heeft en daarvoor gestraft wordt door de jaloerse Athena in een nieuw, grappig jasje te steken.
Dat de menselijke driften en de onderbuik van alle tijden zijn en ook nu nog in dit atheïstisch, Westers deel van de wereld de goden er maar geen genoeg van lijken te krijgen om de wraak, jaloezie, haat, ijdelheid… op de wereld los te laten, alsof het om een game gaat die je moet proberen winnen, is in de geschilderde spiegels die Thomas Decuypere de toeschouwer voorhoudt aan een nieuw, vruchtbaar artistiek hoofdstuk begonnen.
Let the game begin.
Jeroen Laureyns van
Het Agentschap voor Geestelijke Gastarbeid, de Belgische sectie
Docent-lector hedendaagse kunst Sint-Lucas Gent (LUCA School of Arts)
Recensent voor het programma Pompidou op Klara (VRT)
(EN) The first time I encountered a meticulously painted work by Thomas Decuypere (b. 2000, Kortrijk) was when, in a flash while walking by in the painting studio of Sint-Lucas in Ghent, I saw a painted self-portrait with a pale blue mouth mask, in which the artist, in a classic three-quarter profile, looked at the viewer with anxious eyes. Or was the fear I saw in the piercing gaze so emphatically above the mouth mask mainly a projection of my own feelings?
Me, who was already in such a lousy state mentally when the corona pandemic broke out in Belgium too in March 2020 and was afraid throughout the corona era? Not just of getting corona myself, of having to fight for my life in a clinic on an oxygen mask or, as a notorious respiratory sufferer, of getting lung covid, but above all of staying mentally upright when all normal manners were legally restricted?
So I'm not sure if the look in this self-portrait with mouth mask by Thomas Decuypere, also depicts the anxiety I link to the corona era, because there are also so many funny elements in the work that actually treat that theme with a certain lightness through references in title 'Level 3' and in the image to the iconography of gaming culture, making it almost seem like the artist, with his long, slithering snake neck coming out of the Mario Bros chimney and the computer cloud, he did, unlike myself, manage to conceive of the whole set of new rules of behaviour from the corona era as a game. Just with new rules of play in which you had to challenge yourself to reach the highest possible level.
Whatever of it 'Level 3' (2021) by the young painter Thomas Decuypere had created an image that had stuck on my retina and had also at least iconographically captured that historically short but socially profound period of the corona era in painting, by capturing something that was then ubiquitous in the street and media scene in 2021 - the mouth mask - and is already part of the anals of history, now that we can once again not only look each other in the eye, but also once again attach to the voice a mouth and all the other parts of our body language, which indirectly give so much colour, meaning and sense to encounters with the other.
And it has to be said: I was ill-prepared, having already looked philosophically through the critical eyes of Dutch landscape philosopher Ton Lemaire at the evolution of the representation of the landscape, in which the fear of our space turning into 'a technotope' suddenly seemed to be realised in corona that dystopia of a completely digitised social intercourse with man and space.
But it is precisely in that difference in humanity and worldview between Thomas Decuypere and me that, for me, lies the appeal of his art and the renewal of the old genre of landscape painting. Thomas grew up with the Gameboy console in his hands and the particularly fond memories he cherishes, for example, of caravan holidays in Spain during which he played Mario Bros with his father while the sun shone outside.
Computer games were out of the question at my house in a family oriented towards museums and books but watching TV in the 1980s, and there was no more experience than being allowed to play pac-man or king-kong on a friend's machine in the playground once, but because of this, the primitive computer iconography that is such a prominent part of Thomas Decuypere's work is not entirely foreign to me.
Me, who was already in such a lousy state mentally when the corona pandemic broke out in Belgium too in March 2020 and was afraid throughout the corona era? Not just of getting corona myself, of having to fight for my life in a clinic on an oxygen mask or, as a notorious respiratory sufferer, of getting lung covid, but above all of staying mentally upright when all normal manners were legally restricted?
So I'm not sure if the look in this self-portrait with mouth mask by Thomas Decuypere, also depicts the anxiety I link to the corona era, because there are also so many funny elements in the work that actually treat that theme with a certain lightness through references in title 'Level 3' and in the image to the iconography of gaming culture, making it almost seem like the artist, with his long, slithering snake neck coming out of the Mario Bros chimney and the computer cloud, he did, unlike myself, manage to conceive of the whole set of new rules of behaviour from the corona era as a game. Just with new rules of play in which you had to challenge yourself to reach the highest possible level.
Whatever of it 'Level 3' (2021) by the young painter Thomas Decuypere had created an image that had stuck on my retina and had also at least iconographically captured that historically short but socially profound period of the corona era in painting, by capturing something that was then ubiquitous in the street and media scene in 2021 - the mouth mask - and is already part of the anals of history, now that we can once again not only look each other in the eye, but also once again attach to the voice a mouth and all the other parts of our body language, which indirectly give so much colour, meaning and sense to encounters with the other.
And it has to be said: I was ill-prepared, having already looked philosophically through the critical eyes of Dutch landscape philosopher Ton Lemaire at the evolution of the representation of the landscape, in which the fear of our space turning into 'a technotope' suddenly seemed to be realised in corona that dystopia of a completely digitised social intercourse with man and space.
But it is precisely in that difference in humanity and worldview between Thomas Decuypere and me that, for me, lies the appeal of his art and the renewal of the old genre of landscape painting. Thomas grew up with the Gameboy console in his hands and the particularly fond memories he cherishes, for example, of caravan holidays in Spain during which he played Mario Bros with his father while the sun shone outside.
Computer games were out of the question at my house in a family oriented towards museums and books but watching TV in the 1980s, and there was no more experience than being allowed to play pac-man or king-kong on a friend's machine in the playground once, but because of this, the primitive computer iconography that is such a prominent part of Thomas Decuypere's work is not entirely foreign to me.
The rudimentary spaces in which pac-man or king-kong took place are ultimately not that different from the more sophisticated animated landscapes of 21st gaming culture, in which the fantasy world of monsters and ghosts emerge from chimneys and a group of bricks appear on screen in the animated world of a cartoon hero like Mario Bros - a plumber turned hero.
It is these iconographic elements that Thomas Decuypere integrates into his 21st-century version of the landscape, as in one of his tentative last paintings 'Helios in the sky' (2024) in which the landscape looks almost like a painting by the Flemish primitives, but the angry sun in the sky, the chimneys between the lone trees and, above all, the three-dimensional brick frame with graffiti around that landscape make it clear that we are with both feet in the present era.
Thomas Decuypere's meticulous realism in his depiction of the landscape is ultimately not that far removed from the way those Flemish primitives once depicted that landscape in that innovative, seemingly realistic way, when you consider that these are 'composite and myhthological, or rather biblical' landscapes, such as the heavenly Jerusalem.
Thomas replaces ancient Christian iconography with a contemporary gaming variant and also harks back to ancient, Greek myths, which this notorious non-reader, nonetheless, tracked down thanks to a book by Stephen Fry on those Greek myths, because boredom during corona had caused him to swap the interactive plastic for the letters on paper once anyway.
The two hands of this painter preferred to hold a gameboy or a nintendo switch rather than a book, but clearly inspired his cultural imagination as much as the bound paper of yesteryear and is also symbolised in a beautiful green painting with his open hands, where this time a lightning bolt does not show the stigmata of Christ, but a lightning bolt runs through it, against the background of a green checkerboard with standing alone computer trees and bushes.
I myself once articulated in one of my series of classes, using the work of Samuel Vanderveken, how a young generation of artists were inspired by the so-called lower art forms like graffiti and comics to revive painting, and you can see how with that next generation, it is already no longer an obstacle to those high and low cultures merging conflictlessly. While studying painting at Sint-Lucas in Ghent, Samuel Vanderveken was still told that he should leave popular iconography behind in order to be taken seriously as a painter, but now the generation after Kasper Bosmans, Nel Aerts and Nadia Naveau is completely freed from that kind of reflexes.
Because if there is now 1 thing that Thomas Decuypere does so smoothly in his first solo exhibition as an almost graduated painter at Sint-Lucas in Ghent, it is combining that Greek mythology with the popular visual culture of the gaming world.
The mirrored shield of Perseus with which he managed to defeat Medusa is here in the hands of Thomas Decuypere against in such a highly silvered version on canvas, so that it really works like a mirror mixed with the stylised cloud he so often looked at as a child in a wallpapered version of Toy Story. An iconic game cloud that also recurs in a Magrittian diptych in which sometimes as a plane it hides the view of the landscape, other times as a silhouette it provides a frame to look at that new window landscape.
The important thing about myths and Decuypere's painting is the moral ambiguity of the works that can be linked to the bloodlust of the tribunal of public opinion and the new digital pillory, but do not coincide with it, as in the work 'Poseidon the rapist', in which the artist uses himself as a model to give a new, funny twist to the story of the Greek sea god who rapes Medusa and is punished for it by the jealous Athena.
That human urges and the underbelly are of all times and even now, in this atheistic, Western part of the world, the gods just can't seem to get enough of unleashing revenge, jealousy, hatred, vanity... on the world, as if it were a game you have to try to win, a new, fruitful artistic chapter has begun in the painted mirrors Thomas Decuypere holds up to the viewer.
Let the game begin.
It is these iconographic elements that Thomas Decuypere integrates into his 21st-century version of the landscape, as in one of his tentative last paintings 'Helios in the sky' (2024) in which the landscape looks almost like a painting by the Flemish primitives, but the angry sun in the sky, the chimneys between the lone trees and, above all, the three-dimensional brick frame with graffiti around that landscape make it clear that we are with both feet in the present era.
Thomas Decuypere's meticulous realism in his depiction of the landscape is ultimately not that far removed from the way those Flemish primitives once depicted that landscape in that innovative, seemingly realistic way, when you consider that these are 'composite and myhthological, or rather biblical' landscapes, such as the heavenly Jerusalem.
Thomas replaces ancient Christian iconography with a contemporary gaming variant and also harks back to ancient, Greek myths, which this notorious non-reader, nonetheless, tracked down thanks to a book by Stephen Fry on those Greek myths, because boredom during corona had caused him to swap the interactive plastic for the letters on paper once anyway.
The two hands of this painter preferred to hold a gameboy or a nintendo switch rather than a book, but clearly inspired his cultural imagination as much as the bound paper of yesteryear and is also symbolised in a beautiful green painting with his open hands, where this time a lightning bolt does not show the stigmata of Christ, but a lightning bolt runs through it, against the background of a green checkerboard with standing alone computer trees and bushes.
I myself once articulated in one of my series of classes, using the work of Samuel Vanderveken, how a young generation of artists were inspired by the so-called lower art forms like graffiti and comics to revive painting, and you can see how with that next generation, it is already no longer an obstacle to those high and low cultures merging conflictlessly. While studying painting at Sint-Lucas in Ghent, Samuel Vanderveken was still told that he should leave popular iconography behind in order to be taken seriously as a painter, but now the generation after Kasper Bosmans, Nel Aerts and Nadia Naveau is completely freed from that kind of reflexes.
Because if there is now 1 thing that Thomas Decuypere does so smoothly in his first solo exhibition as an almost graduated painter at Sint-Lucas in Ghent, it is combining that Greek mythology with the popular visual culture of the gaming world.
The mirrored shield of Perseus with which he managed to defeat Medusa is here in the hands of Thomas Decuypere against in such a highly silvered version on canvas, so that it really works like a mirror mixed with the stylised cloud he so often looked at as a child in a wallpapered version of Toy Story. An iconic game cloud that also recurs in a Magrittian diptych in which sometimes as a plane it hides the view of the landscape, other times as a silhouette it provides a frame to look at that new window landscape.
The important thing about myths and Decuypere's painting is the moral ambiguity of the works that can be linked to the bloodlust of the tribunal of public opinion and the new digital pillory, but do not coincide with it, as in the work 'Poseidon the rapist', in which the artist uses himself as a model to give a new, funny twist to the story of the Greek sea god who rapes Medusa and is punished for it by the jealous Athena.
That human urges and the underbelly are of all times and even now, in this atheistic, Western part of the world, the gods just can't seem to get enough of unleashing revenge, jealousy, hatred, vanity... on the world, as if it were a game you have to try to win, a new, fruitful artistic chapter has begun in the painted mirrors Thomas Decuypere holds up to the viewer.
Let the game begin.
Jeroen Laureyns from
The Agency for Spiritual Migration, the Belgian section
Lecturer in contemporary art at Sint-Lucas Gent (LUCA School of Arts)
Reviewer for the programme Pompidou on Klara (VRT)
The Agency for Spiritual Migration, the Belgian section
Lecturer in contemporary art at Sint-Lucas Gent (LUCA School of Arts)
Reviewer for the programme Pompidou on Klara (VRT)
‘Young ones’, een eclectische maar boeiende mix van kunstenaars in CAS Oostende